شناخت طب

طب پیشه ای است که حالت های سلامتی و بیماری و آنچه که برای سلامتی مفید و یا موجب بیماری می شود را مورد بررسی قرار می دهد.
طبیب کسی هست که طب را تحصیل می کند.
طبابت بر دو قسم هست
1.عملی : شناختن بیماری و سلامتی و آنچه برای حفظ سلامتی مفید اند و آنچه که موجب بیماری می شوند.
نوع علمی بر دو نوع است
1.1.طبیعی
نوع طبیعی بر چهار قسم هست
1.1.1. چیزهایی که بدن را تشکیل می دهند که خود بر شش وجه هستند
1.1.1.1.عناصر چهار گانه : آتش ،آب،هوا،خاک
1.1.1.2. اندام های یکسان : اندام هایی که هر پاره از آن همان نام و صفت دارد مانند : گوشت ،پوست ،استخوان ،مو ،پی
1.1.1.3. اخلاط : بلغم ،خون ،صفرا ،خون
1.1.1.4. روح : روح طبیعی ،روح حیوانی ،روح نفسانی
1.1.1.5. طبع ها و مزاج های چهار نوع ذکر شده
1.1.1.1. قوه ها : قوه حس ،قوه گوارش ،قوه حرکتی ،قوه هاضمه ،قوه دافعه و…
1.1.2. خود بر چهار بخش هست
1.1.2.1. مزاج اصلی و مادر زادی
1.1.2.2. حالت های ایجاد شده با گذر زمان و سالهای عمر
1.1.2.3. مزاج نری و مادگی
1.1.2.4. عادت ها و خوی ها
1.1.3. محیط و اطراف بیرون از بدن : خانه ،شهر، منطقه ، شرق ، غرب ، سردسیر ،گرمسیر ،…
1.1.4. حالت سلامتی و تندرستی که همه اجزاء ذکر شده کارها و وظایف خویش را در حالت طبیعی و به تمامی و آسانی انجام دهند.
1.2. نوع غیر طبیعی
این است که هر یک از چیزهای طبیعی در حالت طبیعی خود نباشند و موجب بیماری گردند.
هر چیز علتی دارد . برخی از علت ها سبب بیماری و برخی دیگر سبب حفظ تندرستی هستند و این علت ها بر شش قسم است :
1.2.1. هوا
1.2.2. طعام ، نوشیدنی ، دارو
1.2.3. خواب و بیداری
1.2.4. حرکت و سکون
1.2.5. استفراغ : بیرون آمدن چیزی از تن ، احتقان : بیرون نیامدن و احتباس شدن چیزی در یکی از اندام ها
مثلا عرق آید یا نیاید و چیزی که از سر یا از راه بینی بیرون آید و یا نیاید
1.2.6. شادیها ، غم ها ،خشم ، خشنودی و مانند آن.
تا اینجا جزء علمی طب توضیح داده شد.
2. نوع عملی
1.1. چگونگی حفظ سلامتی شخص
1.2. نگه داشتن شخص از موجبات بیماری و درمان با چه چیز و چه مقدار و چه وقت

منبع : کتاب اول خوارزمشاهی